Ruồi trâu ký sinh trên người – Sự nguy hiểm và cách chưa trị
Ruồi trâu là một loài ruồi sống ký sinh trên cơ thể động vật có vú (kể cả con người), nổi tiếng với những hình ảnh kinh dị trong giai đoạn ấu trùng của nó, nhiều trường hợp nhiễm trùng da nghiêm trọng ở người. Ruồi trâu ký sinh trên người là những thành viên thuộc họ Oestridae.
Ruồi trâu ký sinh không thể hoàn thành vòng đời của mình nếu không ký sinh trên động vật có vú. Loài ruồi duy nhất ký sinh trên người là Dermatobia Hominis. Giống như nhiều loài ruồi trâu, Dermatobia lớn lên bên trong da. Tuy nhiên, cũng có nhiều loài lớn lên trong ruột của vật chủ.
Thông tin về ruồi trâu ký sinh
- Tên thường gặp: Botfly hoặc Bot Fly.
- Tên khoa học: Họ Oestridae.
- Còn được gọi là: Ruồi giòi, ruồi trâu, ruồi gót chân.
- Kích thước: 12 đến 19 mm (ruồi trâu Dermatobia hominis)
- Chế độ ăn: Ấu trùng cần thịt của vật chủ. Con trưởng thành không ăn.
- Tuổi thọ: 20 đến 60 ngày sau khi nở (ruồi trâu Dermatobia hominis)
- Giới: Động vật.
- Ngành: Chân đốt.
- Lớp: Côn trùng.
- Bộ: Ruồi.
- Họ: Oestroidae.
- Tình trạng bảo tồn: Chưa được đánh giá.
- Sự thật thú vị: Ấu trùng của ruồi trâu có thể ăn được và có vị như sữa.
Đặc điểm nhận dạng: Ruồi trâu có lông màu kim loại. Vết nhiễm trùng được đặc trưng bởi một vết sưng khó chịu, với một lỗ ở trung tâm là ống thở của ấu trùng. Sự chuyển động đôi khi có thể cảm nhận trong khối u.
Môi trường sống: Ruồi trâu ký sinh trên người chủ yếu sống ở Trung và Nam Mỹ. Các loài khác được tìm thấy trên toàn thế giới.
>>> Tìm hiểu thêm: Cách trị kiến lửa cắn
Cách nhận biết ruồi trâu
Với thân hình nhiều lông và sọc, ruồi trâu trông giống như một giống lai giữa ong và ruồi nhà. Một số người so sánh ruồi trâu như một con robot bay nhỏ, bởi những sợi lông phản xạ tạo ra một bề ngoài giống như kim loại.
Ruồi trâu ký sinh trên da người Dermatobia có các dải màu vàng đen, các loài khác có màu sắc khác nhau. Ruồi trâu ký sinh người dài khoảng 12-19mm, với lông và gai trên cơ thể. Con trưởng thành thiếu phần miệng cắn và không ăn.
Ở một số loài, trứng dễ dàng được xác định. Ví dụ, ruồi trâu ký sinh trên ngựa đẻ trứng giống như những giọt nhỏ màu vàng trên lớp lông ngựa.
Ruồi trâu được biết đến nhiều nhất với giai đoạn ấu trùng (hay còn gọi là giòi). Ấu trùng phát triển dưới bề mặt của da, nhưng để lại một lỗ nhỏ mà qua đó con giòi có thể thở. Ấu trùng gây kích ứng da, tạo ra sưng tấy hoặc “khối u”. Ấu trùng Dermatobia có gai, làm kích ứng trầm trọng thêm vết thương.
Phân bổ của loài ruồi trâu ký sinh trên người
Ruồi trâu ký sinh trên người sống ở Mexico, Trung Mỹ và Nam Mỹ. Những người sống ở các khu vực khác thường bị lây nhiễm khi đi du lịch. Các loài ruồi trâu khác được tìm thấy trên toàn cầu, chủ yếu ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới ấm áp. Những loài này gây hại cho thú cưng, vật nuôi và động vật hoang dã.
Vòng đời phát triển
Chu kỳ sống của ruồi trâu ký sinh luôn liên quan đến vật chủ động vật có vú. Con ruồi trưởng thành giao phối và sau đó con cái sản xuất 300 quả trứng.
Nó có thể đẻ trứng trực tiếp lên vật chủ, nhưng một số loài động vật cảnh giác với ruồi trâu, vì vậy ruồi trâu đã tiến hóa để sử dụng các côn trùng khác làm trung gian, bao gồm muỗi, ruồi nhà, và ve nhằm gián tiếp lây nhiễm.
Nếu một côn trùng trung gian “giúp đỡ” nó vận chuyển trứng, con cái sẽ nắm chặt và gắn trứng của nó dưới cánh của ruồi hoặc muỗi.
Khi con ruồi hoặc côn trùng của nó hạ cánh trên một vật chủ máu nóng, nhiệt độ tăng sẽ kích thích trứng rơi xuống và đào lỗ trong da.
Trứng nở thành ấu trùng, phát triển một ống thở qua da để trao đổi oxy và carbon dioxide (CO2). Ấu trùng (giòi) phát triển và lột xác, cuối cùng rơi từ vật chủ vào đất để tạo thành nhộng và lột xác thành ruồi trưởng thành.
Một số loài không phát triển trên da, nhưng phát triển trong ruột khi vật chủ ăn vào. Điều này xảy ra ở động vật liếm mình hoặc chà mũi vào các bộ phận cơ thể.
Sau vài tháng đến một năm, giòi theo phân để thoát ra ngoài và hoàn thành quá trình trưởng thành của nó.
Trong hầu hết các trường hợp, ruồi trâu không giết chết vật chủ của chúng. Tuy nhiên, đôi khi sự kích thích gây ra bởi ấu trùng dẫn đến loét da, có thể dẫn đến nhiễm trùng và tử vong.
Cách loại bỏ ấu trùng ruồi trâu ký sinh trên người
Sự phá hoại của ấu trùng ruồi trâu được gọi là nhiễm Myiasis. Có một số phương pháp được sử dụng để loại bỏ ấu trùng. Phương pháp được ưu tiên là áp dụng thuốc gây tê tại chỗ, mở rộng vết thương và sử dụng kẹp để loại bỏ ấu trùng. Các phương pháp khác bao gồm:
- Dùng ống tiêm chiết xuất nọc độc từ một bộ sơ cứu để hút ấu trùng ra khỏi da.
- Uống một liều Avermectin chống ký sinh trùng, dẫn đến sự xuất hiện tự phát của ấu trùng.
- Làm tràn lỗ với i-ốt, làm cho ấu trùng bò ra khỏi lỗ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc loại bỏ nó.
- Dùng nhựa cây mattalo (ở Costa Rica), giết chết ấu trùng, nhưng không loại bỏ nó.
- Niêm phong lỗ thở bằng thạch bôi trơn, keo trắng trộn với thuốc trừ sâu làm chết ấu trùng. Xác được lấy ra bằng kẹp hoặc nhíp.
- Dùng băng dính bịt lỗ thở, kéo ấu trùng ra khi nó bị dính vào băng dính.
- Ép lực mạnh khối u từ đáy để đẩy ấu trùng qua khe hở.
- Giết chết ấu trùng trước khi loại bỏ, ép chúng ra, hoặc kéo chúng ra bằng băng không được khuyến khích vì phá vỡ cơ thể ấu trùng gây sốc phản vệ, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Làm thế nào để tránh bị nhiễm ruồi trâu
Cách dễ nhất để tránh bị nhiễm ruồi trâu là đừng đến nơi chúng sống. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng thực tế, chiến thuật tốt nhất tiếp theo là áp dụng thuốc chống côn trùng để ngăn ruồi, cũng như muỗi, ong bắp cày và bọ ve có thể mang trứng ruồi. Đội mũ và quần áo tay dài giúp giảm thiểu côn trùng tiếp xúc với da.
Trên đây, cửa lưới Silk Screen đã chia sẻ thông tin về ruồi trâu ký sinh trên người – Vòng đời sống, sự nguy hiểm và cách loại bỏ loại côn trùng này. Hy vọng bài viết là hữu ích với bạn!
CÔNG TY CỔ PHẦN SILK SCREEN